Milli Eğitim İstatistikleri, 2022
2008 yılında Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) çalışmaları sırasında bireylerden elde edilen eğitim bilgileri ile idari kayıtlardan elde edilen bilgiler birleştirilerek Milli Eğitim İstatistikleri Bilgi Bankası (UEİVT) oluşturulmuştur. ADNKS’de yer alan 6 yaş ve üzeri Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının eğitim durumu, ikamet yeri, cinsiyet ve yaşa göre UEİVT kullanılarak hesaplanmıştır.
Ancak uluslararası önemi büyük olan ‘ortalama eğitim yılı’ göstergesi 2011-2022 yıllarına ait resmi istatistik olarak ilk kez bu haber bülteninde sunulmaktadır. Ortalama eğitim süresi, 25 yaş ve üzeri nüfusun halihazırda almış olduğu eğitim süresinin ortalamasını göstermektedir. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından hesaplanan İnsani Gelişme Endeksi (İGE), Toplumsal Cinsiyet Gelişmişlik Endeksi ve Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi gibi çalışmalarda ortalama eğitim süresi kullanılmaktadır.
25 yaş ve üstü nüfusta yükseköğretim mezunlarının oranı yüzde 23,9 oldu
25 yaş ve üzeri önlisans, lisans, yüksek lisans ve doktora mezunlarının 25 yaş ve üzeri toplam nüfus içindeki oranı 2008 yılında %9,8 iken, 2022 yılında bu oran %23,9’a yükselmiştir. İlahiyat konusunda yaş grubunda yükseköğrenim düzeyi 2008’de %81,1 iken bu oran 2022’de %92,5 oldu.
2022’de ortalama eğitim süresi 9,2 yıldı
25 yaş ve üstü nüfusun aldığı ortalama eğitim süresi 2011 yılında 7,3 yıl iken, 2022 yılında %26 artarak 9,2 yıl oldu. 2022 yılı ortalama eğitim süresi kadınlarda 8,5 yıl, erkeklerde 10,0 yıl oldu.
Kadınların ortalama eğitim süresinin erkeklerin ortalama eğitim yılına oranını ifade eden “cinsiyet oranı” 2011’de 0,78 iken bu oran her yıl artarak 2022’de 0,84’e çıktı.
Ortalama eğitim süresinin en yüksek olduğu il Ankara oldu.
2022 yılında 25 yaş ve üstü nüfus için ortalama eğitim süresinin en yüksek olduğu il 10,6 yıl ile Ankara olurken, bu ili sırasıyla İstanbul, Eskişehir, Kocaeli ve İzmir izledi. Ortalama eğitim süresinin en düşük olduğu il 7,2 yıl ile Ağrı olurken, onu sırasıyla Şanlıurfa, Van, Muş ve Kastamonu izledi.
Ortalama eğitim süresinin en fazla arttığı il %65,1 ile Şırnak oldu.
2011-2022 ortasında 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresinin en fazla arttığı ilk beş il %65,1 ile Şırnak, %53,9 ile Hakkari, %51,9 ile Bingöl, %48,1 ile Muş ve Van oldu. 46.5 ile minibüs. Artışın en düşük olduğu ilk beş il ise %18,2 ile Ankara, %20,5 ile Tekirdağ, %20,8 ile Eskişehir, %21,5 ile İstanbul ve %21,6 ile Yalova oldu.
Okuryazarlık oranı %97,6 idi
2008 yılında 6 yaş ve üzeri nüfusta okuryazarlık oranı %91,8 iken, 2022 yılında bu oran %97,6 olarak hesaplanmıştır. 2008-2022 ortalarında kadınlarda okuryazarlık oranı %86,9’dan %95,9’a, erkeklerde ise bu oran %96,7’den %99,3’e yükseldi.
Okuma yazma oranının en yüksek olduğu il ise %99,0 ile Antalya oldu.
2022 yılında okuma yazma oranının en yüksek olduğu il %99,0 ile Antalya olurken, onu sırasıyla Çanakkale, İzmir, Muğla ve Denizli izledi. Oranın en düşük olduğu il %93,6 ile Mardin olurken, onu sırasıyla Şanlıurfa, Siirt, Ağrı ve Iğdır izledi.
Okuma yazma oranının en fazla arttığı il ise Şırnak oldu.
2008-2022 ortasında okuma yazma oranının en fazla arttığı ilk beş il Şırnak, Hakkari, Van, Siirt ve Muş oldu. Artışın en düşük olduğu ilk beş il sırasıyla Eskişehir, Ankara, Yalova, İstanbul ve Bilecik oldu.
Kadınlar arasında okuma yazma oranının en yüksek olduğu iller ise Antalya ve Çanakkale oldu.
Kadın okuryazarlık oranının en yüksek olduğu iller %98,4 ile Antalya ve Çanakkale olurken, bunu sırasıyla İzmir, Denizli ve Muğla izledi. Oranın en düşük olduğu il %89,0 ile Mardin olurken, onu sırasıyla Şanlıurfa, Ağrı, Siirt ve Iğdır izledi. Erkeklerde okuma yazma oranı Türkiye genelinde illerin ortasında belirgin bir farklılık göstermemiştir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
